Inhoud

• Wat doet alendroninezuur en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik alendroninezuur gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

alendroninezuur

Alendroninezuur behoort tot de bisfosfonaten. Bisfosfonaten remmen de botafbraak en versterken de botten.

Artsen schrijven het voor bij botontkalking. Ze schrijven het soms voor bij kinderen met osteogenesis imperfecta (brozebottenziekte).

Wat doet alendroninezuur en waarbij gebruik ik het?

Botontkalking

Er hoort een voortdurend evenwicht te zijn tussen aanmaak en afbraak van botten. Bij botontkalking (osteoporose) is de afbraak sterker dan de aanmaak, waardoor de botten brozer worden. Daardoor breken ze eerder en kunnen de wervels van de ruggengraat inzakken.

U merkt zelf niet dat u botontkalking heeft. Bij twijfel over uw kans op botontkalking, kan de arts met een botdichtheidsonderzoek nagaan hoe stevig de botten zijn.

Oorzaken
Er zijn verschillende oorzaken voor botontkalking. De belangrijkste zijn:

• ouder worden: vanaf ongeveer 45 jaar is de aanmaak van bot minder dan de afbraak. Dit is het geval bij zowel mannen als vrouwen, maar mannen hebben in het algemeen sterkere botten dan vrouwen, waardoor ze minder snel last hebben van botontkalking;
• de overgang bij vrouwen, doordat het lichaam dan minder oestrogenen aanmaakt. Oestrogenen zijn vrouwelijke geslachtshormonen die ook zorgen voor een evenwicht tussen de aanmaak en de afbraak van botweefsel. Hoe minder oestrogenen, hoe zwakker de botten;
• verwijdering van de eierstokken bij vrouwen, aangezien de eierstokken oestrogenen aanmaken, die weer voor de botopbouw zorgen;
• gebruik van veel bijnierschorshormonen (corticosteroïden), zoals prednison, gedurende langere tijd. Deze hebben botontkalking als bijwerking.;
• te weinig beweging. Beweging stimuleert de botopbouw;
• te weinig vitamine D. Vitamine D zorgt dat de botten calcium (kalk) opnemen. Het wordt onder invloed van zonlicht gemaakt. Als u weinig in de buitenlucht komt, heeft u kans op een tekort aan vitamine D;
• te weinig calcium (kalk) in het voedsel. Voldoende calcium krijgt u binnen met minimaal 4 zuivelconsumpties per dag, zoals een glas melk, een bakje yoghurt of een boterham met kaas.

Werking
Bisfosfonaten, zoals alendroninezuur, binden zich aan het calcium (kalk) in het bot. Hierdoor remmen ze de afbraak van het bot. Als u het samen met een voldoende hoeveelheid calcium en vitamine D gebruikt, worden uw botten sterker.
Dit merkt u zelf niet, maar u heeft wel minder kans op botbreuken.

Artsen schrijven dit medicijn voor als bij u sprake is van botontkalking, of als u een grote kans heeft later botontkalking te krijgen.

Osteogenesis imperfecta

Verschijnselen
Het belangrijkste verschijnsel van osteogenesis imperfecta (brozebottenziekte) is dat botten sneller breken en krom groeien. Bovendien kunnen de gewrichten veel te beweeglijk zijn, waardoor ze snel uit de kom schieten. Verder hebben mensen met deze ziekte veel last van pijn, overmatig zweten en vermoeidheid.

Oorzaak
Bij osteogenesis imperfecta kan het lichaam het bindweefsel van botten en pezen niet goed opbouwen. Osteogenesis imperfecta is een aangeboren aandoening.

Behandeling
Er bestaat nog geen behandeling om de ziekte te genezen. Wel zijn er medicijnen die de botten sterker maken. Bisfosfonaten, zoals alendroninezuur, remmen de afbraak van de botten. Alendroninezuur wordt weleens gebruikt bij kinderen met osteogenesis imperfecta in de hoop dat de botten minder makkelijk breken.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Pijn in botten, spieren en gewrichten

  Heeft u hier veel last van, neem dan contact op met uw arts.

   

• Gevoel van zwakte

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Maagdarmklachten, zoals buikpijn, opgezette buik, verstopping, diarree, opkomend maagzuur, winderigheid, misselijkheid of braken

  Dit komt vooral voor aan het begin van de behandeling en bij hoge doseringen (van 1 maal per week). Heeft u hier veel last van, raadpleeg dan uw arts.

• Hoofdpijn, draaierigheid en duizeligheid

  Heeft u hier veel last van, neem dan contact op met uw arts.

• Haaruitval

  Na enkele weken tot maanden kan het haar dunner worden. Vindt u dit een probleem, neem dan contact op met uw arts. Als u met dit medicijn stopt keert de haargroei geleidelijk weer terug.

• Jeuk

  Dit is meestal onschuldig. Als u ook last krijgt van huiduitslag, kan dit wijzen op een overgevoeligheidsreactie. Waarschuw dan uw arts (zie ook onder Zeer zelden: Overgevoeligheid).

   

• Oedeem (te merken aan dikke benen of enkels)

  Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Griepachtige verschijnselen en koorts

  Dit komt zeer zelden voor gedurende de eerste paar dagen dat u dit medicijn gebruikt. Raadpleeg uw arts als het na een paar dagen niet overgaat of als de klachten zeer ernstig zijn.

• Geïrriteerde slokdarm

  Dit kunt u voorkomen door het medicijn in te nemen met een vol glas kraanwater (géén melk!), terwijl u rechtop staat of zit. Blijf hierna nog een half uur rechtop. Zo voorkomt u dat de tablet aan de wand van de slokdarm blijft kleven of dat de drank te lang in de slokdarm verblijft. Krijgt u pijn achter het borstbeen, raadpleeg dan uw arts. Dit kan er op duiden dat uw slokdarm is aangetast. Als u een slikstoornis heeft of een aandoening aan de slokdarm, overleg dan met uw arts voor u de tabletten of de drank gaat gebruiken.

• Oogontsteking. Raadpleeg uw arts als u minder goed gaat zien, bij oogpijn of een rood oog.

• Aanhoudende pijn in de kaak

  Als u hier last van heeft, raadpleeg dan uw arts. Het kan namelijk wijzen op een beschadiging van het kaakgewricht. Verzorg uw gebit goed en laat uw gebit regelmatig door uw tandarts controleren. De klachten kunnen ontstaan of verergeren na een tandheelkundige ingreep in de mond, zoals het trekken van tanden en kiezen. Overleg met uw arts als een tandheelkundige ingreep noodzakelijk lijkt tijdens de behandeling met alendroninezuur.

• Oorpijn, oorontsteking of loopoor

  Als u hier last van heeft raadpleeg dan uw arts. Het kan namelijk wijzen op een beschadiging van het botweefsel van het oor. De kans hierop neemt toe als u dit medicijn langdurig gebruikt.

• Pijn in uw liesstreek, dijbeen of heup

  Als u hier last van heeft, raadpleeg dan uw arts. Het kan namelijk wijzen op een botbreuk van het dijbeen, meestal is dit geen volledige botbreuk, maar een scheurtje in het bot. De kans hierop neemt toe als u dit medicijn meerdere jaren gebruikt.

• Smaakstoornissen
   

• Te weinig calcium (kalk) in het bloed. Dit kunt u merken aan braken, trillende handen, benauwdheid, hartkloppingen, spierkrampen en gevoelige handen, voeten, lippen en tong.

  Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, jeuk, galbulten, en rode vlekken. Heeft u hier last van, neem dan contact op met uw arts. In zeer zeldzame gevallen ontstaat een ernstige overgevoeligheid. Dit is te merken aan verschijnselen zoals blaren op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen, koorts, opgezwollen mond, tong, keel of gezicht, ademhalingsproblemen en flauwvallen. Stop bij een of meer van deze verschijnselen het gebruik en raadpleeg meteen een arts of Eerste-Hulpdienst.
   

  Als u overgevoelig blijkt te zijn, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor alendroninezuur. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

• Dit medicijn kan de huid gevoeliger maken voor UV-licht (zon, zonnebank, UV-lamp). Blootstelling aan zonlicht, zelfs voor korte perioden, kan huiduitslag, jeuk, roodheid en andere verkleuring van de huid of ernstige verbranding door de zon geven.

  Begint u net met dit medicijn? Blijf dan uit direct zonlicht, met name tussen 10.00 en 15.00 uur, draag beschermende kleding, waaronder hoed en zonnebril, smeer zonnebrand op een met sun-block van minimaal factor 15, gebruik lippenbalsem met minstens factor 15, ga niet onder de zonnebank. Als u een ernstige reactie op de zon krijgt, staak dan meteen het gebruik en neem contact op met uw arts. U moet dan zo snel mogelijk overstappen op een ander medicijn.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik alendroninezuur gebruiken met andere medicijnen?

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Maagzuurbinders en andere medicijnen met calcium (kalk), magnesium of aluminium. Dit zijn Antagel, Rennies, Regla PH en vele andere medicijnen die zonder recept verkrijgbaar zijn. Deze medicijnen verminderen de opname van alendroninezuur in het lichaam. Indien deze medicijnen echt nodig zijn: neem de maagzuurbinder ten minste 2 uur na alendroninezuur in.
• IJzerbevattende medicijnen mét vertraagde afgifte (te herkennen aan ‘MGA’ of ‘retard’), zoals ferrosulfaat. IJzer vermindert de opname van alendroninezuur in het lichaam. Dit effect houdt de hele dag aan.
  U mag op de dag dat u alendroninezuur slikt geen ijzerbevattend medicijn met vertraagde afgifte gebruiken. Gebruikt u alendroninezuur eens in de week? Overleg dan met uw arts of u op die dag het ijzerbevattende medicijn met vertraagde afgifte kunt overslaan.
  Gebruikt u alendroninezuur dagelijks? Overleg dan met uw arts of een ijzerbevattend medicijn zónder vertraagde afgifte voor u mogelijk is. Een ijzerbevattend medicijn zónder vertraagde afgifte, zoals ferrofumaraat en ferrogluconaat kunt u veilig gebruiken. Neem het medicijn met ijzer ten minste 2 uur na alendroninezuur in.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden?
U mag autorijden als u dit medicijn gebruikt.

alcohol drinken?
Alcohol irriteert de maag. Het kan de bijwerkingen op maag en slokdarm versterken. U kunt daardoor eerder last krijgen van uw maag. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate uit. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt.

alles eten?
Voedingsmiddelen met calcium (kalk) of ijzer belemmeren de opname van alendroninezuur in het lichaam. Omdat in veel voedingsmiddelen calcium of ijzer zit, mag u vanaf 6 uur vóór tot een half uur ná inname van de tablet of de drank niets eten of drinken. Als u in deze periode dorst heeft, kunt u wel gewoon kraanwater drinken. Calcium zit namelijk niet alleen in melk, maar ook in mineraalwater en vruchtensap.

Het is echter heel belangrijk op de andere tijden van de dag juist wel veel kalkrijke voedingsmiddelen, zoals melk, te gebruiken.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. In theorie kan dit medicijn de hoeveelheid calcium bij de baby beïnvloeden. Het kan dan schadelijk zijn voor de ontwikkeling van de baby. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven? Overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt en of het slecht is voor de baby. Mogelijk kunt u kunstvoeding geven.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

Hoe?

• Tablet: neem in met een vol glas kraanwater, terwijl u rechtop staat of zit. Slik de tablet zonder kauwen door.
• Drank: drink de hele fles leeg terwijl u rechtop staat of zit. Drink daarna minstens een half glas kraanwater.

Blijf na inname van de tablet of de drank nog een half uur rechtop zitten, staan of lopen. Zo voorkomt u dat de tablet of de drank aan de wand van de slokdarm blijft kleven en daardoor de slokdarm irriteert. Ga in elk geval nooit liggen als u net een tablet of de drank heeft ingenomen, maar blijf een half uur na inname rechtop.

Wanneer?
Neem de tablet of de drank ’s ochtends in, direct na het opstaan, voor het ontbijt. Na een half uur kunt u ontbijten.

De tablet of de drank werkt niet als u hem samen met eten of drinken inneemt. Het wordt in combinatie met voedsel zeer slecht opgenomen. Op een volkomen lege maag komt er binnen een half uur na inname voldoende van in uw bloed. Een volkomen lege maag heeft u als u 6 uur niet gegeten heeft.

Is het voor u niet mogelijk de tablet of de drank’s ochtends voor het ontbijt in te nemen? Dan kunt u het eventueel overdag innemen, maar alleen als u daarvoor én daarna minimaal 2 uur niet eet of drinkt.

Dit medicijn kan elke dag of elke week worden gebruikt. Dit hangt af van de reden waarvoor u het gebruikt en welke sterkte uw arts voorschrijft. Gebruikt u dit medicijn eens per week, doe dat dan op een vaste dag in de week.
Als u het iedere dag slikt, kies dan een vast tijdstip. U heeft dan minder kans dat u het medicijn vergeet in te nemen.

Hoelang?
Hoelang u het moet gebruiken hangt af van de reden waarvoor u het krijgt.

• Bij botontkalking. Uw arts zal elke 5 jaar bepalen of het nog zinvol is de behandeling voort te zetten. Alendroninezuur wordt meestal niet langer dan 10 jaar gebruikt.
• Om de bijwerking van corticosteroïden tegen te gaan. U moet dit medicijn meestal net zolang als het corticosteroïd gebruiken. Maar een bisfosfonaat, zoals alendroninezuur wordt meestal niet langer dan 10 jaar gebruikt.
• Bij osteogenesis imperfecta. Het is nog niet duidelijk hoe lang een behandeling met dit medicijn nodig is.